Phát triển sơ chế, chế biến để nâng cao giá trị nông sản

Đa dạng hóa sản phẩm

Thấy rõ tầm quan trọng của chế biến nông sản, những năm gần đây, Lâm Đồng đã có những bước quy hoạch và đầu tư bài bản, từ quy mô, trình độ công nghệ chế biến nông sản đến các mô hình trung tâm sau thu hoạch được nhân rộng. Qua đó, ứng dụng công nghệ chế biến và bảo quản tiên tiến như: sấy thăng hoa, cấp đông nhanh, phân loại màu sắc, bảo đảm chất lượng nông sản sau thu hoạch.

Các doanh nghiệp cũng chú trọng áp dụng các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến như: HACCP, ISO, Halal, đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường. Tính đến nay, toàn tỉnh có 2.699 cơ sở, doanh nghiệp tham gia vào chuỗi sơ chế, chế biến nông, lâm, thủy sản, trong đó có 563 cơ sở quy mô doanh nghiệp. Mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ nông sản qua chế biến ước đạt 24,39%.

Không chỉ tập trung vào thúc đẩy chế biến các loại nông sản truyền thống, hiện tỉnh còn khuyến khích đa dạng hóa sản phẩm, khai thác tối đa tiềm năng của từng loại cây trồng. Cà phê, sầu riêng, thanh long, mắc ca, điều, hồ tiêu, thủy sản... đang là những mặt hàng chủ lực được chế biến sâu, tạo ra nhiều sản phẩm giá trị gia tăng.

Điển hình như cà phê, ngoài các sản phẩm quen thuộc như: cà phê nhân, cà phê bột, Lâm Đồng đã có cơ sở sản xuất cà phê hòa tan cao cấp, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Toàn tỉnh cũng đã có 41 cơ sở sơ chế, chế biến sầu riêng với năng lực chế biến 87.555 tấn/năm. Sầu riêng được chế biến thành múi đông lạnh, kem sầu riêng, mở rộng thị trường tiêu thụ. Thanh long được chế biến thành thanh long sấy, nước ép, rượu vang, kẹo, siro... với nhiều hương vị độc đáo.

Các sản phẩm nông sản chế biến của Lâm Đồng đã xuất khẩu qua 56 quốc gia và vùng lãnh thổ, khẳng định chất lượng, uy tín trên thị trường. Những con số này cho thấy, Lâm Đồng đang đi đúng hướng để nâng cao giá trị, khai thác hiệu quả tiềm năng của vùng đất nhiều nông sản.

Vẫn còn nhiều thách thức

Bên cạnh những thành tựu đạt được, ngành chế biến nông sản Lâm Đồng vẫn còn đối mặt với không ít thách thức. Trong đó phải kể đến công nghệ chế biến của các doanh nghiệp Lâm Đồng vẫn còn lạc hậu so với các nước tiên tiến. Nhiều cơ sở vẫn sử dụng công nghệ thủ công, quy mô sản xuất đa phần vẫn còn nhỏ lẻ, khó đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và số lượng của thị trường lớn.

Chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ vẫn còn thiếu tính liên kết. Các doanh nghiệp chế biến chưa thực sự gắn bó với người nông dân, chưa xây dựng được vùng nguyên liệu ổn định, chất lượng cao, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu, giá cả bấp bênh, ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Để khắc phục những hạn chế này, Lâm Đồng cần tiếp tục đầu tư vào công nghệ chế biến hiện đại, nâng cao năng lực sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm, xây dựng thương hiệu, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Chế biến nông sản là con đường tất yếu để nâng cao giá trị nông sản. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự nỗ lực và đổi mới không ngừng của cả hệ thống, từ chính sách của Nhà nước đến hành động của từng doanh nghiệp và người dân. Kỳ vọng, ngành chế biến nông sản Lâm Đồng trong giai đoạn tới với tiềm năng và quy mô ngày càng rộng lớn hơn sẽ có những bước phát triển đột phá, góp phần nâng cao giá trị nông sản, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn trong kỷ nguyên mới.